امامت آل محمد (قرآن)طبق آیات قرآن خداوند به آل محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مقام امامت را اعطا کرده است. ۱ - اعطای امامت به آل محمدخداوند به آل محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مقام امامت را اعطا کرده است: ام یحسدون الناس علی مآ ءاتـلـهم الله من فضله فقد ءاتینآ ءال ابرهیم الکتـب والحکمة وءاتینـهم ملکا عظیما. يا اينكه نسبت به مردم ( پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشيده، حسد مى‌ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (كه یهود از خاندان او هستند نيز) کتاب و حکمت داديم و حکومت عظيمى در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار داديم. یـایها الذین ءامنوا اطیعوا الله واطیعوا الرسول واولی الامر منکم فان تنـزعتم فی شیء فردوه الی الله والرسول... اى كسانى كه ایمان آورده‌ايد! اطاعت كنيد خدا را! و اطاعت كنيد پیامبر خدا و اولو الأمر (اوصیای پیامبر) را! و هر گاه در چيزى نزاع داشتيد، آن را به خدا و پيامبر بازگردانيد. با توجه به اينكه قضاوت یهود اینطور است كه همواره حق را به خود يا به كسانى مى‌دهند كه در مسير منافع آنها باشند مسلمانان هرگز نبايد از اين گونه سخنان، نگرانى بخود راه دهند. اين گونه قضاوت‌هاى نادرست از حسادت آنها نسبت به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و خاندانش سرچشمه مى‌گيرد و به همين دليل بى ارزش است، آنها بر اثر ظلم و ستم و کفران نعمت، مقام نبوت و حکومت را از دست دادند، و به همين جهت مايل نيستند اين موقعيت الهى به دست هيچكس سپرده شود، و لذا نسبت به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و خاندانش كه مشمول اين موهبت الهى شده‌اند حسد مى‌ورزند، و با آن گونه قضاوت‌هاى بى اساس مى‌خواهند آبى بر شعله‌هاى آتش حسد خويش بپاشند. این آیه به خوبی این مطلب را بیان می‌کند که یهود به خاطر اعطای این مقام به پیامبر و اهل‌بیت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نسبت به آنها حسد می‌ورزند و همچنینی ثابت می‌کند که خدا به آنها مقام حکومت را اعطا کرده است. ذیل آیه یاد شده روایات متعددی وارد شده که در آنها برای اثبات امامت آل محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به این آیه استدلال شده است. ۲ - امامت ابراهیم در نسل محمدامامت اهل بیت علیهم‌السّلام استمرار جعل الهی آن در نسل حضرت ابراهیم علیه‌السّلام است: وجعلها کلمة باقیة فی عقبه لعلهم یرجعون. در بعضی روایات «کلمة باقیة» به ائمه معصومین تفسیر شده است. ۳ - درخواست الگو بودن از خدااهلبیت علیهم‌السّلام از خداوند درخواست امام و الگو بودن برای اهل تقوا کردند: والذین یقولون ربنا هب لنا من ازوجنا وذریتنا قرة اعین واجعلنا للمتقین اماما. و كسانى كه مى‌گويند: «پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مايه روشنى چشم ما قرار ده، و ما را براى پرهیزگاران پیشوا گردان!» آیه مى‌فرمايد: آنها كسانى هستند كه مى‌گويند:" پروردگارا ما را امام و پيشواى پرهيزگاران قرار ده" (وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً). توجه به اين نكته لازم است كه آنها فقط دعا نمى‌كنند كه تكيه بر جاى بزرگان به گزاف زنند بلكه اسباب بزرگى و امامت را آن چنان فراهم مى‌كنند كه صفات شايسته يك پيشواى راستين در آنها جمع باشد، و اين كارى است بسيار مشكل با شرائطى سخت و سنگين. وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً يعنى ما را توفيق ده تا در راه انجام خیرات و به دست آوردن رحمتت از يكديگر سبقت گيريم، در نتيجه ديگران كه دوستدار تقوايند از ما بياموزند و ما را پيروى كنند بعضى از مفسرين گفته‌اند: مفرد آوردن كلمه مذكور از اين جهت بوده كه اين كلمه هم در يك نفر و هم در جمع، مفرد مى‌آيد. بعضى ديگر گفته‌اند: إمام در اينجا، جمع" آم" به معناى قاصد است، هم چنان كه كلمه" صيام" جمع صائم مى‌آيد و معناى آيه اين است كه: خدايا ما را قاصدين متقین قرار ده تا همواره ايشان را قصد كنيم، و به ايشان اقتدا نماييم، هم چنان كه اهل‌بيت علیهم السلام آيه را "و اجعل لنا من المتقين اماما" قرائت كرده‌اند. از امام صادق علیه‌السّلام نقل شده است که فرمود: «الذین یقولون...» ما اهل‌بیت هستیم. ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۲۲۲، برگرفته از مقاله «امامت آل محمد». |